Với thiết bị nhỏ bằng quyển sách, chỉ trong vài giây, ông Joseph Fong (Công ty TSSI Thụy Điển) đã sao chép toàn bộ dữ liệu khách hàng từ một thẻ tín dụng do ngân hàng phát hành sang một thẻ trắng. Chiếc thẻ "dởm" trở thành "xịn" đơn giản như copy một tờ giấy trên máy photo.
Điều này cũng có nghĩa vào "một ngày đẹp trời" nào đó chủ thẻ thật sẽ nhận được hóa đơn đòi tiền của ngân hàng mà không hiểu tại sao.
Theo ông Joseph Fong, cái đích mà ông hướng tới đó là giới thiệu và bán công nghệ chống làm giả thẻ WaterMark mà TSSI đã phát triển rất thành công ở Thụy Điển và nhiều nước khác cho các ngân hàng Việt Nam, đặc biệt vào thời điểm các loại thẻ thanh toán đang được các ngân hàng Việt Nam rầm rộ phát hành. Tuy nhiên, cái mà ông giới thiệu khiến cho nhiều người giật mình, nhất là khi họ đang sở hữu một thẻ thanh toán.
Ông Fong cho biết, công nghệ làm thẻ phổ biến trên thế giới hiện nay là thẻ từ, tức là thẻ có một băng từ được gắn trên thẻ lưu trữ các số liệu khách hàng và có mã số riêng. Nguyên tắc thanh toán là các máy chấp nhận thẻ (ATM hoặc FOS) sẽ đọc các dữ liệu này để nhận dạng khách hàng, từ đó chấp nhận thanh toán. Song nguyên tắc này cũng lại được các loại tội phạm sử dụng để làm thẻ giả.
Với một thiết bị đơn giảm gồm một bảng mạch điện tử hai đầu đọc băng từ (tương tự như hai đầu đọc băng cassette) là có thể thực hiện việc sao chép thẻ. Theo ông Fong, thiết bị này có thể tự chế rất dễ hoặc ngay trên mạng internet quốc tế cũng rao bán với giá 25 USD. Chính vì vậy, tình trạng làm giả thẻ đã ngày càng phổ biến. Theo thống kê của TSSI, riêng tại Anh, số vụ làm giả thẻ bị phát hiện trong 6 tháng đầu năm nay đã tăng 85%. Việc làm giả xảy ra trên bình diện quốc tế, chứ không chỉ riêng ở nước nào.
Tuy nhiên, ông Fong cũng cho biết, hiện đã có công nghệ khắc phục được nhược điểm này, chẳng hạn như WaterMark mà ông Fong giới thiệu giúp tăng thêm lớp bảo mật, thế nhưng điều người tiêu dùng Việt Nam cần quan tâm là những công nghệ như vậy mới chỉ được áp dụng ở các thẻ nội địa như thẻ ATM (thêm một bước là đòi mã số pin chỉ riêng chủ thẻ biết), còn những thẻ quốc tế thì chưa, bởi nó phải theo chuẩn quốc tế để có thể sử dụng rộng rãi. Thẻ từ là như vậy, nhưng ngay cả đến loại thẻ chip được coi là có tính bảo mật hơn vẫn có thể bị làm giả. Ở Việt Nam, mới chỉ có Ngân hàng Công thương ứng dụng thẻ chip thông qua việc phát hành Thẻ tiền mặt (Incombank Cashcard).
Tuy nhiên, theo ông Fong, với công nghệ "hộp đen" phân tích tín hiệu điện từ đầu vào và ra, những kẻ gian lận có thể làm được một thẻ chip tương tự. Điều đáng nói là trong khi tình trạng làm giả thẻ từ ở Việt Nam chưa phát triển, thì đã xuất hiện thẻ chip giả. Tuy chưa "lan" đến lĩnh vực thẻ ngân hàng bởi việc sử dụng thẻ chip chưa phổ biến, nhưng với sim điện thoại, chip bị làm giả không phải hiếm. Theo ông Fong, ngay MasterCard khi phát triển thẻ chip tại Thụy Điển vào năm 2001 vẫn kết hợp cả công nghệ thẻ từ (vừa có con chip, vừa có băng từ trên thẻ) để tăng tính bảo mật.
"Thẻ giả là vấn đề đau đầu nhất đối với các ngân hàng phát hành thẻ hiện nay". Đó là khẳng định của bà Nguyễn Tú Anh, Trưởng phòng quản lý thẻ, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), một trong hai ngân hàng đứng đầu thị trường về phát hành thẻ tín dụng quốc tế tại Việt Nam. Bà Tú Anh còn cho Đầu Tư Chứng Khoán biết, rất nhiều khách hàng dùng thẻ tín dụng quốc tế (Visa, MasterCard,...) chi tiêu tại Malaysia về đã bị làm thẻ giả và tất nhiên bị mất cắp tiền. Chính vì vậy, Vietcombank và một số ngân hàng khác như Á Châu, ANZ,... đã phải đổi lại thẻ cho khách hàng sau khi chi tiêu tại Malaysia.
Với quy trình chi tiêu của thẻ tín dụng như sau: chủ thẻ (người mua hàng hoá, dịch vụ) trả tiền cho người bán hàng, người bán hàng thông qua máy chấp nhận thẻ xuất hoá đơn để có chữ ký của người mua hàng và căn cứ trên đó để đòi tiền ngân hàng số tiền tương ứng, sau đó, ngân hàng mới đòi tiền chủ thẻ. Theo quy trình trên, trong trường hợp phát hiện giả mạo hoặc nghi ngờ, ngân hàng từ chối thanh toán cho người bán hàng thì chủ thẻ sẽ không mất tiền. Nhưng trong trường hợp không phát hiện ra, chủ thẻ là người bị thiệt, khi khiếu nại ngân hàng về số tiền phải trả thì ngân hàng chỉ có thể giúp đỡ bằng cách đòi lại tiền của người bán hàng. Tuy nhiên, không thể chắc chắn rằng, ngân hàng sẽ đòi hộ được.
Theo bà Tú Anh, việc lấy cắp dữ liệu trên thẻ để làm thẻ giả rất đa dạng. Đó không chỉ là việc sao chép trực tiếp (như phương pháp mà ông Fong đã giới thiệu) mà còn được thực hiện dưới nhiều hình thức khác. Thậm chí dữ liệu bị đánh cắp trên đường truyền dữ liệu từ đơn vị chấp nhận thẻ (tức là nơi bán hàng hoá, dịch vụ về ngân hàng) hoặc cả trên tổng đài điện thoại nơi ngân hàng phải thuê đường truyền (wire tapping). Khi đã mất cắp dữ liệu trên thẻ thì việc cho ra đời một thẻ giả chỉ còn là công đoạn thủ công.
Tại Việt Nam, cũng theo bà Tú Anh, việc chi tiêu tương đối an toàn hơn, thế nhưng người tiêu dùng cũng phải lưu ý không cho mượn thẻ hoặc khi thanh toán bằng thẻ phải có sự giám sát. Đã có trường hợp nhân viên thu tiền của nơi bán hàng thông đồng với tội phạm cài thêm thiết bị lấy cắp dữ liệu thẻ vào máy chấp nhận thẻ của ngân hàng, từ đó copy dữ liệu thẻ của khách hàng trả tiền. Trường hợp này đã bị phát hiện và sau đó, Vietcombank buộc phải niêm phong toàn bộ các máy chấp nhận thẻ để tránh tình trạng cài thêm thiết bị vào các máy chấp nhận thanh toán. Ngay đối với thẻ ATM được coi là an toàn hơn người tiêu dùng cũng phải cẩn thận. Thực tế đã có trường hợp khi khách hàng rút tiền tại máy đã bị kẻ gian dùng camera quay trộm mã số pin khi khách hàng nhập mã để sử dụng thẻ, sau đó móc túi để lấy thẻ và rút tiền trên máy.
"Tất nhiên, cách này rất thủ công, nhưng cũng đã có nên khách hàng phải thận trọng ngay khi rút tiền tại máy. Không chỉ người tiêu dùng phải cẩn trọng, mà ngân hàng cũng rất đề phòng các trường hợp thẻ giả", bà Tú Anh cho biết.
Cũng theo bà Tú Anh, việc đưa ra những trường hợp nói trên chỉ nhằm cảnh báo khách hàng nên thận trọng hơn khi sử dụng thẻ và không phải vì thế mà ngại chi tiêu bằng thẻ. Lý do là ở các nước phát triển, người dân vẫn chủ yếu tiêu dùng bằng thẻ bởi chi tiêu bằng thẻ tiện lợi hơn rất nhiều so với tiền mặt, nhất là trong trường hợp phải chi một khoản tiền khá lớn.